Het LIFE Model is, zoals de naam al zegt, een model dat de levensloop van een mens beschrijft vanaf de geboorte tot aan de dood. Deze beschrijving is idealistisch van opzet, dat wil zeggen dat het laat zien hoe het leven er onder ideale omstandigheden uit zou zien. Het beschrijft niet wat het leven aan afwijkingen teweeg kan brengen. Het LIFE Model gaat uit van vijf factoren die de mens nodig heeft om tot bloei te kunnen komen:
- Een plek waar hij zich thuis voelt,
- Een vermogen om leven te ontvangen en te geven.
- Een vermogen om te herstellen van fouten (desynchonisaties),
- Een groei- of rijpingsproces,
- Een leven vanuit zijn identiteit (hart).
Het LIFE Model houdt rekening met zowel groei als herstel. De genoemde factoren zijn van belang voor lichamelijke groei, emotionele groei, groei binnen het gezin, groei binnen de gemeenschap en geestelijke groei. Zij zijn — in de volgorde waarin ze zijn genoemd — nodig voor een sterke en gezonde ontwikkeling. In omgekeerde volgorde, dus beginnend bij een leven vanuit de ware identiteit, bieden deze vijf factoren een goed diagnostisch hulpmiddel om stagnatie in iemands ontwikkeling op het spoor te komen. Op basis van deze analyse kan dan een plan van aanpak voor herstel worden opgesteld. Op deze manier kan het LIFE Model veel betekenen voor het herstel van de identiteit bij individuen, gezinnen en gemeenschappen, waardoor men leert leven vanuit een harmonieuze en authentieke identiteit, die wij omschrijven als ‘het hart dat Jezus ons gaf.
Deze authentieke identiteit is zowel gemeenschappelijk als individueel.
Wij beschikken over een lichaam en een brein, die over het algemeen goed kunnen meekomen, maar ten aanzien van bepaalde zaken dienstweigeren. Onze knieën bijvoorbeeld, kunnen maar één kant opbuigen en zullen blokkeren wanneer wij proberen de andere richting op te gaan. Onze ogen kunnen een breed lichtspectrum waarnemen, maar infrarood licht en röntgenstralen blijven onopgemerkt. Op dezelfde manier is ook onze identiteit aan grenzen gebonden. Binnen deze grenzen is van alles mogelijk.
Dat er een breed scala aan mogelijkheden bestaat, wil echter nog niet zeggen dat wij deze ook benutten. Dit komt doordat wij onze identiteit ontwikkelen in reactie op datgene wat wij andere mensen zien doen. Zij ontwikkelt zich dus als een stekje en niet als een zaadje. Wij ontvangen het leven van degenen die ons hierin zijn voorgegaan en gebruiken dit om onszelf op lichamelijk, emotioneel als geestelijk gebied te ontwikkelen.
Verlossing en volwassenheid
Het LIFE Model is een christelijk model, omdat het onderscheid maakt tussen verlossing en volwassenheid. De meeste mensen zijn het erover eens dat niet iedereen op een goede manier opgroeit. Onder hen zijn er die denken dat volwassenheid alleen maar bereikt kan worden door menselijke inspanning. Zij geloven dat alles wat hiervoor nodig is, al in ieder van ons aanwezig is. Christenen zijn het hiermee principieel oneens. Zij gaan ervan uit dat er altijd iets ontbreekt. Wanneer u meent dat u alles al bezit wat nodig is om de volledige volwassenheid te bereiken, is het niet nodig om verder te lezen. Maar wanneer u met mij van mening bent dat er gebieden zijn, die u niet zelf kunt helen, wil ik u uitnodigen om u in de discussie te mengen, die al een paar duizend jaar aan de gang is.
In onze ontwikkeling is er niet alleen sprake van een menselijke, maar ook van een goddelijke inspanning. Deze is erop gericht om ons te leren leven en ons te doen ervaren hoe Hij het leven bedoeld heeft. Voor ons is het daarom heel belangrijk om onderscheid te maken tussen datgene wat ons aandeel is en datgene wat Gods aandeel is. Ik werd mij hiervan bewust door een experiment in 1969, waarbij ik besloot om Gods manier van leven te gaan uitproberen en te zien of dit mij werkelijk tot bloei zou brengen. Al snel werd mij duidelijk dat veel niet-gelovige mensen het veel beter deden dan sommige vrome gelovigen die hun verwachting op de Heere hadden gevestigd en geen vorderingen leken te maken. Zorgvuldig onderzoek heeft mij uiteindelijk tot de conclusie gebracht dat God een duidelijke scheiding heeft aangebracht tussen wat Zijn en onze verantwoordelijkheid is. Deze conclusie wordt door velen ondersteund. Ik vat hem samen in twee stellingen.
- God is verantwoordelijk voor de verlossing.
- De mens is verantwoordelijk voor zijn ontwikkeling naar volwassenheid.
De mens heeft van God de heerschappij gekregen over zijn individuele en gemeenschappelijke ontwikkeling naar volwassenheid. Dit is al in de scheppingsorde zo vastgelegd. Daarbij is het vermogen om de ontwikkeling naar volwassenheid te kunnen begrijpen en volbrengen, inbegrepen. De mens is in staat om kennis te nemen van de wijze waarop hij opgroeit. Dit is zijn verantwoordelijkheid en behoort tot zijn mogelijkheden. We begrijpen hoe families en gemeenschappen zich ontwikkelen en hoe dit op een harmonieuze wijze kan gebeuren. Dit is ons terrein en gaat ons vermogen niet te boven.
De volwassenwording van onszelf en van de wereld om ons heen is een haalbaar doel dat wij door menselijke activiteiten kunnen behalen. Wanneer wij op een goede manier met onze verantwoordelijkheid omgaan, zijn wij in staat om voor onszelf een authentieke identiteit te ontwikkelen, maar ook voor ons gezin en onze gemeenschap. Zonder eigen inbreng en sturing vanuit de gemeenschap zullen we onvolwassen blijven.
Wat is verlossing?
Onze ware identiteit vinden we in het hart, dat Jezus ons geeft. Wanneer we niet in staat zijn om vanuit dit hart naar God en onszelf te kijken, zullen we er niet in slagen om volledig onszelf te worden. Met andere woorden: dan missen we ons doel en leven we in zonde.
Gods verlossende werk is erop gericht om ons uit deze toestand te halen! Vanwege onze gevallen (zondige) natuur zijn we aangetast en beschadigd geraakt. Hierdoor worden onze pogingen om te groeien geblokkeerd of afgebogen. Het ligt niet binnen onze mogelijkheden om onszelf hiervan los te maken. Verlossing is niet ons werkgebied; in het beïnvloeden of bereiken van verlossing schieten we keer op keer tekort.
Verlossing is een Goddelijke activiteit. De apostel Johannes vertelt ons dat er in de hemel, op de aarde en onder de aarde is gezocht, en dat alleen de Leeuw uit de stam Juda waardig is bevonden om met het kwaad af te rekenen (Openb. 5:1-14). Verlossing is het territorium van de Leeuw!
Enkele aspecten van Gods verlossende werk zijn:
- wedergeboorte: we ontvangen een nieuw hart;
- heiliging: we worden hersteld in onze ware identiteit;
- heling: we worden geheeld van de verwondingen van zonde;
- geestelijke adoptie: we worden opgenomen in een geestelijke familie;
- bevrijding: we worden bevrijd van de aanvallen van het kwaad;
- geestelijke gaven: we ontvangen de middelen om mee te kunnen werken in Gods verlossingswerk.
Wij zijn niet in staat om het grote geheel van verlossing te begrijpen. Onze onbekwaamheid is niet te wijten aan toeval of gebrek aan samenhang in het verlossingswerk, maar aan onze eindigheid en de grootheid van de verlossing. Het is dan ook heel bijzonder dat de verloste bij de verlossing een belangrijke rol mag spelen. Je kunt dit met recht een bonus of gave van God noemen. De manieren waarop we dit doen, worden in de Bijbel aangeduid als ‘geestelijke gaven’. Omdat wij bij het verlossingswerk van God niet zelf kunnen sturen, worden we vaak in onverwachte richtingen geleid. Hierdoor kunnen we iets leren over verlossing, maar mogen dit tegelijkertijd ook ervaren. Het resultaat is dat we weer terugkeren naar ons eigen werkgebied: de groei naar volwassenheid!
Binnen ons werkgebied zijn wij gericht op groei en herstel. Dit wordt beïnvloed door ten minste de volgende vier aspecten van Gods verlossingswerk: bevrijding, heling, redding en adoptie. Wij mogen in deze vier processen participeren vanuit ons hart, onze ziel, ons verstand en onze gemeenschap, door middel van gebed en de inwoning van de heilige Geest van wie wij alles ontvangen.
BEVRIJDING refereert aan Gods krachtdadig handelen waardoor aanvallen op ons leven worden beëindigd. De politie kan ons bevrijden van een gewelddadige partner of van een inbreker. Het leger kan een land bevrijden van een indringer. Maar geestelijke aanvallen kunnen alleen maar worden beëindigd door God.
HELING heeft te maken met het herstel van ons vermogen om leven te ontvangen en door te geven. Door geleden ontberingen en aanvallen van het kwaad is ons grote schade toegebracht. Hierdoor is ons vermogen om te leven enorm verzwakt. Wij kunnen hiervan alleen maar herstellen indien wij – als individu en als gemeenschap – heling ontvangen.
REDDING is een verzoek tot God om ons leven – door Jezus – volledig te herstellen. We erkennen hiermee dat we om ons heen gebrokenheid veroorzaken in plaats van leven (soms dragen we zelfs bij aan vernietiging). We erkennen dat we Gods hulp nodig hebben. Hij kan ons herstellen en onze inspanningen vruchtbaar maken. De gewenste verandering in ons leven wordt bereikt door het leven dat Jezus aanbiedt, volledig toe te laten. Dit doen we door ons in alle gebieden van ons leven op Hem af te stemmen.
ADOPTIE is een manier om ons opnieuw met anderen te verbinden om leven te ontvangen en weer door te geven. Wanneer we hebben geleerd om dit te doen, hebben we het nodig om deze bronnen en ontvangers van leven, die door liefdesbanden met elkaar zijn verbonden, om ons heen te hebben. Door deze adoptie maken we deel uit van Gods familie. Adoptie wordt daarom ook wel omschreven als het geënt worden op de wijnstok. Wij worden hierdoor verbonden met het leven zelf, zodat we in staat zullen zijn om vrucht te dragen. Deze vrucht is het geestelijk resultaat van het adoptiewerk van de Heilige Geest.
Adoptie is het aspect van Gods verlossingswerk, dat het meest verbonden is met de menselijke opdracht om te groeien. In evangelisatie-, genezings- en bevrijdingsbedieningen wordt dit vaak aangeduid met de termen ‘nazorg’ of ‘discipel schap’. In feite komt het hierop neer dat we door adoptie worden toegevoegd aan het geestelijke gezin waarin we mogen opgroeien.
We kiezen hier voor de term ‘geestelijke adoptie’ en niet voor ‘gemeenschapszin’ omdat we het over méér hebben dan vriendschappelijke relaties binnen een geestelijke familie. Het geestelijke gezin is de plek die God heeft bedacht om te herstellen van type-A trauma´s (die worden veroorzaakt door het ontbreken van liefdevolle banden). Natuurlijke familiebanden worden door geestelijke vriendschapsbanden getoetst en veranderd, doordat zij de gebreken van deze banden aan het licht brengen. Dit verklaart voor een deel waarom veel kerken verzet bieden tegen geestelijke adoptie.
Samenvattend
Er zou geen herstel nodig zijn wanneer er géén schade aan de mensheid zou zijn toegebracht door de zondeval en haar gevolgen. Hieronder gaat de hele schepping gebukt. Geen mens kan meer puur en zuiver opgroeien, zoals Gods het heeft bedoeld, met uitzondering dan van Jezus, Zijn eniggeboren Zoon. In Jezus mogen we redding en verlossing ontvangen, waardoor uiteindelijk alle gevolgen van de zonde hersteld kunnen worden. Deze redding is direct in ons midden werkzaam door Gods handelen en indirect door Zijn kinderen – het volk van God, Zijn gemeente. Omdat God Zijn redding niet heeft bedoeld als een enkele reis naar de hemel, worden zijn volgelingen uitgedaagd deel te nemen aan het overwinnen van de zonde in het dagelijks – aardse – bestaan.
Onze werken en daden kunnen ons niet redden, maar ze laten wel zien dat we een nieuwe schepping zijn.
Deze hart- en levensvernieuwing is de uitwerking van heiliging en verlossing. Eenmaal gered, door berouw en vergeving van onze zonden, mogen wij leven alsof Gods Koninkrijk is gekomen en Zijn wil geschiedt op aarde alsook in de hemel. Te vaak zien we onze redding als iets dat vooral is bedoeld voor na dit leven en niet als een manier van leven in het hier en nu, dat doorloopt tot in eeuwigheid. Hier op aarde is genoeg werk te doen en God verwacht ook van ons dat wij dit doen. Onze werken en daden kunnen ons niet redden, maar ze laten wel zien dat we een nieuwe schepping zijn. Het is aan ons om op te groeien tot volwassenheid, samen met alle heiligen. We kunnen dit bereiken door te leven vanuit ons nieuwe hart, waardoor Hij ons kan heiligen, genezen en van het kwaad bevrijden. We zijn en worden gered.
Trauma’s zijn verwondingen (en beschadigingen) die in onze identiteit zijn achtergebleven, waardoor we minder goed uit de verf komen dan hoe God ons bedoeld heeft toen Hij ons het leven gaf. Trauma’s stagneren groei. Trauma’s blokkeren en vertragen de gewenste ontwikkeling naar volwassenheid. Traumatische verwondingen (type-B trauma’s) worden veroorzaakt door iets dat aan ons is opgedrongen en niet gewenst en goed was – zoals een kogel die verwondingen veroorzaakt in het lichaam waarin hij is binnengedrongen.
Traumatische beschadigingen (type-A trauma’s) worden veroorzaakt doordat er iets heeft ontbroken van datgene wat de ziel nodig had – zoals ondervoeding het lichaam verminkt. Trauma’s veroorzaken niet alleen beschadiging en pijn, maar blokkeren en vertragen ook het groeiproces naar volwassenheid. Vooral wanneer de persoon in kwestie nog erg jong is, kunnen trauma’s de ontwikkeling naar een gezonde volwassenheid en de normale werking van zijn identiteit ernstig verminken, misvormen en tegenhouden. Wanneer de groei naar volwassenheid traag verloopt of stagneert, ga dan altijd op zoek naar de aanwezigheid van deze twee soorten trauma’s.
Zonde voegt iets toe aan ons leven dat er niet zou moeten zijn, en het haalt iets weg dat er juist wel zou moeten zijn. Zonde (disfunctioneren) komt voort uit drie bronnen: de wereld, het vlees en boze machten. Zij zorgt altijd voor stagnatie in de ontwikkeling naar volwassenheid. Het laten verdwijnen van de gevolgen van de zonde is Gods verlossingswerk. Hij alleen is waardig dit proces te besturen en zijn Goddelijke doel – onze redding – hiermee te volbrengen. Dit kan alleen worden bereikt door een leven uit de Geest, dat wil zeggen: door een hart dat tot leven is gekomen voor God. Te vaak proberen predikanten, hulpverleners en kerken een plan te maken waardoor ze Gods reddingswerk kunnen besturen en controleren. De resultaten zijn hetzelfde bij wat je kunt verwachten van werken van het vlees.
We zijn te eenzijdig bezig wanneer we alleen Gods leiding aanvaarden bij het verwijderen van datgene wat de groei blokkeert of hindert, en bij het toevoegen van datgene wat ontbreekt voor een compleet en vol leven door de Geest. We moeten een ontwikkeling die verkeerd gericht is, ook corrigeren. Ik heb eens drie kleine boompjes bij elkaar geplant en hun jonge, soepele stammen om elkaar gedraaid. Vervolgens zijn zij in hun groei met elkaar verbonden geraakt. Op dezelfde manier kunnen ook mensen ook opgroeien, wanneer zij worden begeleid door iemand die hen een kronkelige weg laat volgen. Misschien hebben zij een verkeerd voorbeeld gekregen van hoe een man, een vrouw, een vader, een moeder of een christen zou moeten zijn. Misschien is hen geleerd te lachen om hen die huilen, degenen te vervloeken die hen vervloeken, wraak te nemen op mensen die niet trouw zijn, te drinken just for fun, vele vrouwen of andere mannen te begeren, om – als ze niet hun zin krijgen – anderen te beheersen door dreigementen of boosheid. Deze gewoonten zijn net zo lang en diep ingesleten dat ze onderdeel van hun karakter zijn geworden. Dit is zeker niet wat God met hun ontwikkeling heeft bedoeld.
Berouw, erkenning en vergeving leiden tot genezing, bevrijding en een geestelijke vriendschap met God en Zijn mensen.
Een christen moet de instructies uit Gods Woord op zijn ontspoorde ontwikkeling toepassen. Gods onderwijs brengt onze fouten aan het licht en laat Zijn ware verlangen zien. Berouw, erkenning en vergeving leiden tot genezing, bevrijding en een geestelijke vriendschap met God en Zijn mensen. Gebed, lofprijs, aanbidding en de vrucht van de Geest zijn de start van de ontwikkeling van een godvruchtig karakter. Dan kan de echte volwassenheid zich beginnen te ontwikkelen. Volwassenheid ontwikkelt zich alleen in de omgeving van en door gemeenschap met Gods gezin.
Wanneer de twee belemmeringen zijn verwijderd en de ontspoorde ontwikkeling onder de leiding van Gods Geest is gecorrigeerd, dan is een christen klaar om zijn eigen aandeel van het herstelproces op te pakken: de ontwikkeling van ware volwassenheid. Voor de ware groei naar volwassenheid is het nodig dat elk aspect van het christelijke leven, elke voorziening van God voor onze verlossing, elk onderwijs uit het Woord, elke zachte sturing van de Heilige Geest volledig de ruimte krijgt.
Geschiedenis
De theorie die ten grondslag ligt aan dit boek, is ontwikkeld in Shepherd´s House, Californië. Predikanten, hulpverleners, leden van het gebedsteam, leiders, mensen die herstellende zijn, en een internationaal forum, bestaande uit leden vanuit vele kerkelijke tradities en richtingen, hebben de handen ineengeslagen om deze door en door christelijke kijk op het leven onder woorden te brengen.
Uit het boek: Met vreugde man zijn Groeien naar volwassenheid van dr. E. James Wilder
2007 Archippus boeken | Isbn 978-90-79011-01-8
